Những nguyên tắc cơ bản để thiết kế kiến trúc đẹp
Thiết kế kiến trúc là một công việc nhằm để tạo lập hay xây dựng nên một môi trường tốt nhất cho con người sống trong đó. Nó không đơn thuần chỉ là một công việc nhất định mà là sự tập hợp của nhiều công việc, nhiều yếu tố nhất định. Một công trình kiến trúc đẹp thì tối thiểu nó phải đạt được ba yếu tố cơ bản nhất đó là: phải đạt được hiệu quả cao nhất trong việc sử dụng; phải tạo ra được một môi trường sống trong lành nhất và phải đạt được yếu tố về mặt thẩm mỹ.
Trong bài viết này, tôi chỉ đề cập tới một cái đẹp theo đúng nghĩa của nó, đó chính là yếu tố thẩm mỹ trong kiến trúc.
Kiến trúc cũng như các tác phẩm nghệ thuật khác, phải tuân theo những nguyên tắc cơ bản nhất của mỹ học là thống nhất và biến hóa. Ngoài việc chú trọng tới các chi tiết hình thức mặt đứng công trình thì cũng cần chú trọng tới yếu tố về tổng thể để tạo nên được một phong cách kiến trúc hài hòa nhất định.
Tổ hợp kiến trúc một ngôi nhà ở, phong cách một ngôi nhà ở được xác định bởi bố cục mặt bằng, công năng của nhà ở, giải pháp kết cấu, vật liệu xây dựng của ngôi nhà đó. Chính vì vậy mà người ta nói việc phát triển nhà ở phải cùng với hoàn thiện không ngừng tổ chức bên trong căn nhà ở.
Những phương tiện chính để tổ hợp mặt đứng nhà ở là: các nhóm cửa sổ, ban công, logia và cầu thang.
Kích thước cửa sổ phòng ở phụ thuộc vào yêu cầu chiếu sáng, giải pháp kết cấu và nội thất nhà ở. Ngày nay do tiến bộ của khoa học kỹ thuật mà đã có nhiều những giải pháp cho kết cấu cũng như thi công công trình và đặc biệt là sự ra đời của nhiều loại vật liệu mới thông minh đã làm cho các hình thức cửa sổ không còn chỉ đơn thuần là phục vụ yêu cầu chiếu sáng nữa mà nó mang yếu tố về thẩm mỹ nhiều hơn (có thể ngắn, dài, vượt nhịp thậm chí toàn bộ đều là kính…)
Ban công và logia cộng với cây xanh trang trí sẽ làm kiến trúc nhà ở thêm đẹp và tươi mát. Đối với logia sân, nếu ở vào vị trí thích hợp sẽ trở thành những phòng khách xanh rất tiện lợi, ngoài hiệu quả của bong đổ cũng làm tăng thêm vẻ đẹp của ngôi nhà. Khi thiết kế ban công và logia cũng cần chú ý tới hình thức của lan can để làm tăng thêm hiệu quả về mặt thẩm mỹ.
Việc kết hợp cửa sổ, ban công, logia hay cầu thang… chỉ có thể xử lý một cách có quy luật mới nâng cao được chất lượng mỹ quan của ngôi nhà. Muốn đạt được hiệu quả thống nhất và biến hóa phải có phương tiện biểu hiện, đó là những quy luật về xử lý không gian kiến trúc, xử lý mặt đứng gọi là tổ hợp kiến trúc, cụ thể là:
- Quy luật về tương phản, vi biến.
Tương phản là sự đối chọi lẫn nhau một cách rõ nét nhất, còn vi biến chính là sự gần giống nhau của một yếu tố nào đó. Những điều này thường xuất hiện một cách có chủ đích để tạo nên được một hình thái kiến trúc riêng biệt.
- Quy luật về vần luật và nhịp điệu.
Tính vần luật và nhịp điệu trong nghệ thuật tạo hình cũng như trong một số ngành nghệ thuật khác được hình thành từ một số hiện tượng và quy luật thay đổi trong thiên nhiên (sự thay đổi bốn mùa xuân, hạ, thu, đông trong một năm hay quy luật ngày đêm) tính vần luật và nhịp điệu không chỉ thấy trong âm nhạc, ca múa mà còn cả trong kiến trúc. Có thể hiểu một cách đơn giản đó là sự lặp lại một hoặc nhiều yếu tố một cách có chủ đích theo mức độ khác nhau để tạo hiệu quả cao về mặt thẩm mỹ.
- Quy luật về chủ yếu và thứ yếu có trọng điểm.
Cũng như trong các môn nghệ thuật khác, kiến trúc luôn có các yếu tố chính phụ, những chi tiết cần được nhấn mạnh nổi bật để làm yếu tố chính và các chi tiết cần phải mờ đi làm nền cho các yếu tố chính… trong nhà ở thì lối vào chính hay còn gọi là sảnh chính thường phải được nhấn mạnh bằng các họa tiết hay mầu sắc vật liệu tinh tế nhất định.
- Quy luật về liên hệ và phân cách.
Là việc liên hệ và phân cách giữa các bộ phận của nhà ở, giữa không gian bên trong và bên ngoài. Ví dụ ta có thể dung tam cấp, bồn hoa hay mảng sân vườn… để không gian trong và ngoài thêm gắn bó với nhau.
- Quy luật về tỷ lệ.
Không cứ gì trong kiến trúc mà bất cứ một cái đẹp nào cũng luôn phải tuân thủ quy luật về tỷ lệ. cũng như trên khuôn mặt một con người, tỷ lệ giữa mắt, mũi, miệng… luôn phải hài hòa mới được gọi là đẹp, là hoàn hảo. Kiến trúc cũng vậy, tỷ lệ giữa những ban công, logia, cửa sổ hay các chi tiết trang trí trên một mặt đứng luôn phải thống nhất theo một tỷ lệ nhất định mới đạt được yếu tố về mặt thẩm mỹ.
Trên đây là những yếu tố cơ bản nhất để tạo nên cái đẹp hay tính thẩm mỹ cho các công trình kiến trúc. Hy vọng kiến trúc Việt Nam sẽ không ngừng phát triển và tạo được ấn tượng cũng như bản sắc nhất định trong nền kiến trúc của thế giới. Là một đơn vị cùng hoạt động trong lĩnh vực tư vấn kiến trúc, Thành Thái cũng luôn cố gắng không ngừng để tạo được dấu ấn riêng cho chính mình và cho nền kiến trúc nước nhà.
Văn phòng tư vấn kiến trúc – nội thất Thành Thái
địa chỉ: Khu dân cư DC1 – tổ 10 phường Hoàng Diệu – tp. Thái Bình
(Đối diện cổng đài phát thanh và truyền hình Thái Bình)
Số điện thoại liên hệ: 0363.747.982 hoặc số DĐ 0916.133.582